Pneumatyka, sprężarki, osuszacze, zbiorniki, instalacje pneumatyczne, stacje przygotowania powietrza, manometry, przewody pneumatyczne, zawory pneumatyczne, siłowniki pneumatyczne, armatura pneumatyczna.
Zawory rozdzielające - elektrozawory, zawory pneumatyczne, zawory mechaniczne
Zawory rozdzielające (zawory pneumatyczne) są grupą elementów pneumatyki których zadaniem jest sterowanie kierunkiem przepływu czynnika roboczego w pneumatycznych układach napędowych i sterujących. Zmiana kierunku przepływu odbywa się w zależności od konstrukcji zaworu rozdzielającego za pomocą ruchomego suwaka, płytki rozdzielającej lub grzybka.
W układach sterowania pneumatycznego są wykorzystywane do realizacji przemieszczeń elementów wykonawczych (siłowników pneumatycznych o ruchu liniowym bądź wahadłowym i obrotowym), realizowania funkcji sterujących, regulacyjnych i logicznych.
Zawory rozdzielające charakteryzowane są przez:
- ilość dróg przepływu czynnika roboczego,
- ilość sterowanych położeń elementu sterującego przepływem,
- wielkość zaworu (wielkość natężenia przepływu przez drogi zaworu),
- sposób sterowania,
- sposób doprowadzenia czynnika roboczego do elementu sterującego
Ilość dróg przepływu czynnika roboczego
Zawory rozdzielające znajdujące się w katalogu ze względu na ilość dróg przepływu dzielą się na:
- 2 - drogowe,
- 3 - drogowe,
- 4 - drogowe,
- 5 - cio drogowe
Ilość stabilnych położeń elementu sterującego przepływem
Występują zawory rozdzielające:
- 2-położeniowe
- 3-położeniowe
W przypadku zaworów 3-położeniowych rozróżnia się różne odmiany położenia środkowego zaworu.
Są to : wszystkie drogi odcięte, odbiorniki połączone z zasilaniem, odbiorniki połączone z atmosferą.
Wielkość zaworu
Wielkością zaworu nazywamy rozmiar gwintów przyłączeniowych znajdujących się w korpusie zaworu, lub niekiedy w płytach przyłączeniowych i elementach wyspy zaworowej na których może być montowany zawór. Wielkość zaworu jest równoznaczna z wielkością natężenia przepływu czynnika roboczego przez zawór rozdzielający. W pneumatyce najbardziej typowymi są gwinty calowe rurowe od G1/8” do G2”, w przypadku zaworów o małej wielkości spotyka się również gwinty metryczne od M3 do M6. Nietypowe elementy sterujące kierunkiem przepływu czynnika roboczego posiadają gwinty inne niż wymienione.
Sposób sterowania
Sposób sterowania określa metodę przemieszczenie elementu rozdzielającego (zwykle suwaka) realizującego zmianę położeń dróg przepływu wewnątrz zaworu rozdzielającego. Wyróżnia się następujące sposoby sterowania zaworami rozdzielającymi:
- sterowanie elektromagnetyczne (elektryczne, elektrozawory)
- sterowanie pneumatyczne (poprzez wzrost lub spadek ciśnienia)
- sterowanie mechaniczne
- sterowanie w sposób mieszany
Sposób doprowadzenia czynnika roboczego do elementu sterującego
W pneumatyce rozróżniamy zawory rozdzielające sterowane bezpośrednio lub pośrednio. Sterowanie bezpośrednie dotyczy zwykle małych wielkości zaworów rozdzielających i odcinających sterowanych elektromagnetycznie. Wynika to z konieczności stosowania elektromagnesów o dużych mocach cewek niezbędnych do wytworzenia niezbędnej siły potrzebnej do pokonania oporów ruchu i ciśnienia elementu sterującego.
Zaletą sterowania bezpośredniego jest szybkie działanie zaworów oraz brak kontaktu medium roboczego z wewnętrznymi elementami elektromagnesów, prostota konstrukcji i brak konieczności wykonywania kanałów odpowietrzających.
Sterowanie pośrednie zaworami rozdzielającymi realizowane jest z wykorzystaniem dodatkowego zaworu pomocniczego nazywanego często „pilotem” (sterowanego w sposób bezpośredni), który to po przesterowaniu sygnałem elektrycznym lub ciśnieniem obcym, podaje ciśnienie czynnika roboczego na powierzchnię czynną suwaka zaworu podstawowego, powodując jego przemieszczenie. Zwykle stosowane jest również dodatkowe sterowanie mechaniczne zaworem pomocniczym pozwalające na przesterowanie zaworu bez podawania sygnału elektrycznego. Zaletą sterowania pośredniego jest możliwość sterowania zaworami o dużych wielkościach natężenia przepływu z wykorzystaniem niewielkich mocy elektromagnesów.
Identyfikacja zaworów rozdzielających na podstawie schematu graficznego
W układach pneumatycznych stosuje się schematy graficzne zaworów rozdzielających pełne lub uproszczone np. na podstawie normy PN-EN ISO 3952-1:1998. Dla przykładu podany zostanie:
opis pełny słowny zaworu rozdzielającego, opis uproszczony oraz jego schemat graficzny:
Opis pełny:
Zawór rozdzielający typu MH 510 701, 5-cio drogowy, 2- położeniowy, o wielkości G1/4” sterowany elektromagnetycznie napięciem 24V DC, powrót ciśnieniem własnym.
Opis uproszczony:
Zawór rozdzielający MH 510 701 5/2 G1/4 24VDC powrót ciśnieniem,
Schemat graficzny:

Oznaczenia na schemacie
1 - Zasilanie medium roboczym
2, 4 – odbiorniki
3, 5 – odpowietrzenia
DZIAŁ PROJEKTOWY
Podstawy pneumatyki
Rzetelna firma
Ogólne warunki handlowe
O FIRMIE
Pomagier-Trzebuchowscy
sp. z o.o.
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 97
87-100 Toruń
NIP 556-22-23-819
Regon 092307860
KRS 0000903675
BDO 000112099
Sąd Rejonowy w Toruniu
VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
Kapitał zakładowy: 815.200,00 zł
Konto Santander Bank Polska SA
79 10901069 0000 0000 0704 8941
Konto Bank ING Bank Śląski
64 10501139 1000 0023 4975 0618